Ο άφαντος κύριος ΑΡΚΑΣ μου είπε να σας πω...
Σάββατο 27 Δεκεμβρίου '25,μεσημεριάτικα
διάβασε κι αυτό: Η ζωή είναι κόμικς μωρό μου (πάντα ήταν)
Σάββατο 27 Δεκεμβρίου '25,μεσημεριάτικα
Μια Juicy συνέντευξη ε — που δεν περίμενα ποτέ να μου ζητηθεί!
Με τον Αντώνη (αυτό είναι το μικρό όνομα του ΑΡΚΑ) γνωριστήκαμε... εκ του κοντόθεν, όταν συνεργαζόμαστε και οι δυο με το περίφημο κόμικς περιοδικό ΠΑΡΑΠΕΝΤΕ.
Δεν είχαμε κάποια φιλία— ούτε κατά διάνοια. Απλώς χαιρετιόμαστε, ανταλλάσαμε μερικές κουβέντες, κανά χαμόγελο. Μέχρι εκεί, τίποτα περισσότερο. Συμπαθιόμασταν όμως.
Κάμποσα χρόνια αργότερα ανταλλάξαμε και μερικά e-mail, με αφορμή μια συλλογική έκδοση που τελικά δεν έγινε ποτέ. Όμως αυτό ήταν όλο.
Γι’ αυτό και ξαφνιάστηκα — για την ακρίβεια, έμεινα άναυδος — όταν πριν από λίγο καιρό μου έστειλε ένα λιτό μήνυμα ζητώντας να του πάρω εγώ μια συνέντευξη.
Εγώ;
«Μα… γιατί σε μένα;» τον ρώτησα σχεδόν αντανακλαστικά.
Η απάντησή του ήταν κοφτή και σύντομη, όπως πάντα:
«Γιατί όχι;»
"Ναι, αλλά εσύ δεν δίνεις συνεντεύξεις. Πώς κι έτσι; Τι άλλαξε;"
"Τίποτα απολύτως.
Απλώς, σε κάποιες ηλικίες, αρχίζεις να βαριέσαι περισσότερο αυτά που δεν έκανες… από αυτά που έκανες.
Και είπα να δοκιμάσω κάτι καινούργιο: να σπάσω έναν κανόνα που είχα θέσει εγώ ο ίδιος.
Δεν το λέω «συνέντευξη». Το λέω… ένα χαλαρό ατύχημα της καθημερινότητας".
(παύση)
"Και, μεταξύ μας, το να μη δίνεις συνεντεύξεις είναι πολύ πιο κουραστικό απ’ το να δώσεις μία"
Και κάπως έτσι, σχεδόν παρά τη θέλησή μου, βρέθηκα να κρατώ στα χέρια μου τη μοναδική συνέντευξη που έδωσε ποτέ ο ΑΡΚΑΣ.
Μια κουβέντα, ένα "χαλαρό ατύχημα" λοιπόν, χωρίς φίλτρα, για το χιούμορ, τη σάτιρα, τη μοναξιά, την εξουσία, το κοινό, αλλά και για εκείνους που κάποτε τον λάτρεψαν και αργότερα τον αποκήρυξαν, όταν τόλμησε να αγγίξει – με την ίδια ειρωνεία – και τον δικό τους ηγέτη.
Τίποτα δεν ήταν προσχεδιασμένο.
Έτσι νόμιζα δηλαδή.
-Αντώνη, γιατί δεν δίνεις συνεντεύξεις;
-Γιατί μετά η συνέντευξη νομίζει ότι σε ξέρει.
-Δεν εμφανίζεσαι, όμως και δημόσια. Κανείς δεν σε έχει δει, κανείς δεν ξέρει πως είναι η φάτσα σου. Δεν κυκλοφορεί ούτε μισή φωτογραφία σου στο διαδίκτυο. Είναι επιλογή σου και τη σέβομαι. Μήπως, όμως, είσαι και λίγο αγοραφοβικός;
– Όχι. Απλώς δεν θέλω να χαλάσω την καλή εντύπωση που δεν έχω δώσει.
– Φυσικά.
Και μου άρεσαν όσοι δεν έμοιαζαν με ήρωες.
-Όπως;
-... η ΜΙΚΡΗ ΛΟΥΛΟΥ!
– Διαβάζεις κόμικς σήμερα; Έχεις σύγχρονους αγαπημένους ήρωες;
– Διαβάζω.
Ήρωες δεν βλέπω.
Βλέπω επαγγελματίες.
– Εξαρτάται ποιος ρωτάει.
Για την εφορία, όχι.
Για όσους με μισούν, πάρα πολύ.
– Καλοπροαίρετα.
Πολύ καλή πρόθεση.
Λίγη αυτοκριτική.
Πολλή αυτοφωτογράφιση.
-Τι είναι τελικά πιο αδύναμο; Ο γελοιογράφος ή αυτός που γελοιογραφείται;
-Αυτός που γελάει με τη γελοιογραφία για δέκα λεπτά
και μετά (όταν του την εξηγήσουν) θυμώνει για δέκα χρόνια.
-Κάποια στιγμή ήρθες σε ανοιχτή σύγκρουση με ανθρώπους της Αριστεράς, ακόμη και με όσους παλιότερα σε λάτρευαν. Σε αποκήρυξαν, επειδή η σάτιρά σου έπιασε και τον δικό τους αρχηγό. Το μετάνιωσες ποτέ;
=Όχι.
Αν μετανιώνεις κάθε φορά που θυμώνει μια παράταξη μαζί σου, τότε δεν κάνεις σάτιρα — κάνεις δημόσιες σχέσεις.
(παύση)
Εγώ δεν έκανα ποτέ διάκριση στους στόχους μου. Ούτε «δεξιούς», ούτε «αριστερούς», ούτε «δικούς μας» και «δικούς τους». Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν αν αυτό που έβλεπα μπροστά μου άξιζε να σατιριστεί. Και απ’ ό,τι φαίνεται… άξιζε.
(μικρή παύση)
Το πρόβλημα δεν ήταν ότι τους σατίρισα.
Το πρόβλημα ήταν ότι δεν τους εξαίρεσα.
Και αυτό, σε ορισμένους κύκλους, θεωρείται έγκλημα χειρότερο από την προδοσία.
– Πώς βλέπεις τη λεγόμενη “woke” ατζέντα;
— Ως ένα εγχειρίδιο καλών τρόπων γραμμένο από ανθρώπους
που μισούν το χιούμορ
και φοβούνται τη σκέψη.
Όταν η ευαισθησία γίνεται υποχρεωτική,
παύει να είναι αρετή και γίνεται λογοκρισία.
-Ακούγεται συχνά — από φίλους και “εχθρούς” — ότι «ο Αρκάς γέρασε». Όχι ηλικιακά. Σατιρικά. Ότι η σατυρική σκέψη σου δεν είναι πια η ίδια. Τι απαντάς σ’ αυτό;
-Φυσικά και δεν είναι η ίδια.
Ούτε εγώ είμαι ο ίδιος.
Ούτε ο κόσμος είναι ο ίδιος.
(παύση)
Η σάτιρα δεν είναι για να μένει νέα. Είναι για να μένει ανήσυχη. Αν κάποιοι τη θέλουν αιώνια 25 χρονών, ας διαβάζουν τα παλιά μου βιβλία. Δεν τα έκαψα.
(παύση)
Το πρόβλημά τους δεν είναι ότι «γέρασα».
Είναι ότι δεν μεγάλωσαν μαζί μου.
Κι αυτό είναι πιο άβολο από το ίδιο το γήρας.
– Ο Τραμπ είναι για σένα πολιτικό φαινόμενο ή σατιρικό δώρο;
— Είναι απόδειξη ότι η πραγματικότητα
κουράστηκε να είναι σοβαρή
και πέρασε στην παρωδία.
Ο Τραμπ δεν γελοιοποιεί την πολιτική.
Απλώς την ασκεί με ειλικρίνεια.
– Παρά τη τεράστια επιτυχία σου στην Ελλάδα, γιατί δεν “δούλεψαν” οι αγγλικές ή άλλες μεταφράσεις των κόμικς σου; Φταίει η γλώσσα; Το τοπικό χιούμορ;
— Όχι.
Φταίει ότι στο εξωτερικό
δεν μεγάλωσαν με τις ίδιες αυταπάτες.
Το χιούμορ μου δεν μεταφράζεται εύκολα,
γιατί βασίζεται σε συλλογικές ενοχές.
Και αυτές είναι αυστηρά εγχώριο προϊόν.
-Αντώνη, σου λείπει το παλιό κοινό σου;
-Οι αναγνώστες δεν είναι έπιπλα για να σου λείπουν. Ούτε ερωμένες
Άλλοι μπαίνουν — άλλοι φεύγουν.
-Για τη μικρή μας κόμικς κοινότητα… τι έχεις να πεις;
-Μικρή δεν είναι. Απλώς δεν θέλει να μεγαλώσει. Αρκείται στο χαρτζιλίκι του μπαμπά.
-Αλήθεια: γελάς ακόμα;
– Όχι με αυτά που λέγονται σοβαρά.
Νιώθεις μόνος;
Αυτό είναι το μεγάλο μου πλεονέκτημα.
-Γιατί συνεχίζεις να προκαλείς;
-Δεν προκαλώ.
Απλώς δεν ζητώ άδεια για να εκφράσω την άποψή μου.
– Να μη βιάζονται να αποκτήσουν άποψη.
Η σιωπή μορφώνεται καλύτερα. Ό,τι δεν λες, δεν μπορεί να στο διαστρεβλώσουν.
— Και μια τελευταία ερώτηση: Σατιρίζεις την εξουσία, αλλά κι εσύ ασκείς εξουσία, εξουσιάζεις στον χώρο σου. Πώς συμβιβάζεται μέσα σου όλο αυτό;
— Δεν εξουσιάζω ανθρώπους.
Εξουσιάζω τέσσερα καρέ και μια ατάκα.
Αν κάποιος νιώθει ότι τον κυβερνά ένα σκίτσο,
το πρόβλημα δεν είναι η εξουσία.
Είναι η δημοκρατία του μυαλού του.
Η συνέντευξη τελείωσε όπως άρχισε.
Χωρίς χειραψία, χωρίς καφέ, χωρίς «τα ξαναλέμε».
Ο Αρκάς δεν σηκώθηκε να φύγει.
Δεν σηκώθηκε ποτέ.
Δεν ήρθε καν.
Όλη αυτή η κουβέντα έγινε μέσα από ένα παράθυρο του Messenger.
Μια κάμερα βίντεο, Και οι φάτσες μας.
Κάποια στιγμή, απλώς έκλεισε.
Ούτε «αντίο», ούτε «στείλ’ το να το δω».
Η οθόνη μαύρισε.
Σκέφτηκα να του γράψω κάτι.
Δεν το έκανα.
-Καλά βρε μπιτ ανόητε και τρισάχρηστε εγγονέ, θες να πιστέψουμε πως ο Αρκάς δεν είχε τι άλλο καλύτερο να κάνει στη ζωή του κι αποφάσισε να σου δώσει συνέντευξη;
-Δεν θα το έθετα έτσι ακριβώς γιαγιάκα, αλλά η συνέντευξη είναι αληθινή...
-...μούφα είναι δημοσιογράφε της συμφοράς. Φως φανάρι!
-...από που γιαγιάκα;
-...από τη ΜΙΚΡΗ ΛΟΥΛΟΥ! Φαντάζεσαι τον ΑΡΚΑ παιδάκι να περιμένει μ΄αγωνία να περάσει η βδομάδα για να πάρει το νέο τεύχος με τη ΜΙΚΡΗ ΛΟΥΛΟΥ;
-Ναι, γιαγιάκα! Γιατί όχι; Τι έχει η ΜΙΚΡΗ ΛΟΥΛΟΥ;
Εναντιώθηκε και στην woke ατζέντα, του έσουραν τόνους υβριστικού λόγου, "επέζησε" όμως, δεν κατάφεραν να τον φιμώσουν.
Από τις ΧΑΜΗΛΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ (περιοδικό ΕΨΙΛΟΝ της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, 1991). Δυο σπουργίτες, μπαμπάς και γιός, σε ένα ατέλειωτο, κοντράτο διάλογο (η μαμά το έσκασε με ένα χελιδόνι στην Αφρική).
Από την κόμικς σειρά Η ΖΩΗ ΜΕΤΑ. Πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΨΙΛΟΝ της ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, το έτος 1999. Η σειρά κυκλοφόρησε στα αγγλικά με τίτλο LIFE HEREAFTER.
Από το αλμπουμάκι ΜΗΝ ΨΑΡΩΝΕΙΣ, εκδόσεις Λιβάνη, 2009.
Από ένα άλλο αλμπουμάκι του Αρκά. Τίτλος του ΕΧΩ ΠΟΛΛΑ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ. Από τη σειρά κόμικς στριπ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ. Εκδόσεις ΓΡΑΜΜΑΤΑ, 2006. Διαβάστε το, έχει πλάκα.
ΞΥΠΝΑΣ ΜΕΣΑ ΜΟΥ ΤΟ ΖΩΟ. Κόμικς γελοιογραφίες που άφησαν εποχή.
Εδώ η ιστορική συνάντηση του ΟΥΟΛΤ με τον ΑΝΤΩΝΗ.
Από το στριπ κόμικς ΚΑΣΤΡΑΤΟ, το αλμπουμάκι με τίτλο ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ (εκδόσεις Γράμματα, 1998).
Για όσους δεν ξέρουν τι... μέρος του λόγου είναι οι κάτωθι απεικονιζόμενοι: Ο Καστράτο, ένας ευνουχισμένος, αγαθιάρης και διανοούμενος "χιονάτος" γάτος και η Λουκρητία, μια φιλήδονη κυνικών απόψεων τιγρέ γάτα συγκατοικούν αναγκαστικά στο σπίτι μιας χήρας συνταγματάρχη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Τι ακριβώς βλέπουμε σε τούτη τη φωτό; Βλέπουμε μια χαρτομακέτα με τον ΚΟΚΚΟΡΑ του Αρκά που σχεδίασε ο ίδιος ο δημιουργός του, για χάρη μου. Ακριβώς δίπλα ένας χαρτονένιος ΚΟΚΚΟΡΑΣ, όπως τα κοκοράκια που πουλούσαν στα πανηγύρια του κάποτε. Τον πουλούσα (τον ΚΟΚΚΟΡΑ... πανηγυριώτικο κοκοράκι) έξω από τα παιδικά θέατρα. Δεν πλούτισα φυσικά, αλλά κάτι... τρύπες τις έκλεισα προς στιγμήν (δεν μου κόψανε το τηλέφωνο, ας πούμε). Πως λειτουργούσε; Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ κάθεται πάνω σε ένα κύλινδρο, που στο κάτω μέρος του είναι ταπωμένος με ένα ψιλό λαδόχαρτο. Όταν τραβάς το σπάγγο, ο κύλινδρος λειτουργεί όπως ένα... στερεοφωνικό ηχείο: Ακούς ένα βαθύ ΚΟΤ-ΚΟΤ, λες και... λαλάει ο κόκκορας. "Χαμός στο ίσωμα", που θα έλεγε και o παππούς Πλατής.
Και 2 καρέ από τον ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗ. Μεσαιωνικής πλοκής... παραχριστιανικό κόμικς. Εν έτει 2025.
Ο ΑΡΚΑΣ (Αντώνης Ευδαίμων) γεννήθηκε στην Πάτρα, το 1953.