Ο κύριος Μακέδος και η λυτρωτική χαρά της εκτύπωσης!

(λίγο πριν την... ελεύθερη πτώση) 

Για σχεδόν όλους τους (εν ζωή ή σε... πλήρη αφασία) Έλληνες συγγραφείς το αντανακλαστικό συναίσθημα ευγνωμοσύνης... αλά Παβλόφ καταλήγει συνειρμικά στον εκδότη ή τον επιμελητή έκδοσης του βιβλίου τους. Για μένα, αυτού του είδους οι Παβλόφ ψυχοσυναισθηματικές αντιδράσεις μου είχαν να κάνουν, κατά κύριο λόγο, με τον εκάστοτε τυπογράφο που "με τύπωνε". 

Έτσι, φρόντιζα να είμαι εκεί όταν τυπώνονταν τα όποια έντυπά μου, στο τυπογραφείο. Όντας γιός τυπογράφου είχα ένα οσφρητικό πάθος με τη μυρωδιά της φρεσκοτυπωμένης μελάνης στο χαρτί, ένα κατιτίς με τους... σεισμογενείς ήχους της εκτύπωσης. 

Επί του προκειμένου, για το συγκεκριμένο βιβλίο (ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΟΜΙΚΣ / ΑΠΟ ΤΑ "ΚΟΜΙΚΣ" ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ ΤΟΥ ΣΠΑΘΑΡΗ), είχα δύο επιπλέον λόγους για να βρίσκομαι εκεί (στο τυπογραφείο): Ήθελα να δω από κοντά τους διάφορους πειραματισμούς με τα μαύρα, ροζ, τουρκουάζ  και φιστικί φόντα που είχα προβλέψει στη σελιδοποίηση, τα μεγεθυμένα ράστερς, τις διπλοτυπίες και όλα τ΄άλλα. Και, φυσικά, να είμαι παρόν στα φτιαχτά χρώματα (εκτός Panton, θα λέγαμε σήμερα). Είναι μια μικρή μαγεία η θέα (αλλά και το άκουσμα) της επιδέξια χειριζόμενης σπάτουλας, ενώ αυτή ανακατεύει, μέσα στο κυρίως "μέλι" κάποιου μελανιού, αυτές τις (τόσο όσο) σταγόνες μελάνης άλλου χρώματος που θα κάνουν τη διαφορά στην πρόσμιξη και θα προκαλέσουν την επιθυμητή απόχρωση.

Ευτυχώς, μου έτυχε ο ανάλογος τυπογράφος. Βαθύς γνώστης της ofset, με κέφι για... νέες περιπέτειες. Μερακλής, ψαχουλιάρης, ευρηματικός, υπομονετικός, συνεργάσιμος, ευχάριστος στη συμπεριφορά του, καλόκαρδος άνθρωπος.

Μιχάλης Μακέδος το όνομά του, το μικρό και το μεγάλο. Ήταν το αφεντικό της μικρής αυτής τυπογραφικής επιχείρησης (καλλιτεχνικών αξιώσεων, ωστόσο) και συνάμα ο μηχανικός, ο χειριστής της δίχρωμης όφσετ. Μου θύμιζε κάπως το Λίνο Βεντούρα στην όψη. Είχε ακόμα κι αυτό το στραβό του χαμογελάκι. Κάπως κόμικς φάτσα.

Μέχρι να φτάσουμε στις ηλιοτυπίες*, περάσαμε πολλές ώρες μαζί στη σελιδοποίηση και το μοντάζ των 40 16σέλιδων (όλα αυτά στο χέρι, όχι κομπιουτερέ). Πάντα χαρούμενοι, με το γέλιο.

Όταν άρχισε να τυπώνεται το πρώτο δεκαεξασέλιδο η καρδιά μου πήγε να σπάσει, η αδρεναλίνη είχε ανεβάσει τους σφυγμούς της πέραν των εκατόν πενήντα.

Επιτέλους, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΟΜΙΚΣ / ΑΠΟ ΤΑ "ΚΟΜΙΚΣ" ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΎ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ ΤΟΥ ΣΠΑΘΑΡΗ είχαν περάσει, από την σύλληψη της ιδέας, τα ατέλειωτα τηλεφωνικά και επιτόπια ρεπορτάζ και τα χειρόγραφα της γραφομηχανής στην τυπογραφική υλοποίηση, στην παραγωγή των πολλαπλών αντιτύπων ενός βιβλίου. Του βιβλίου μου!

Και την επομένη, μα και την μεθεπομένη και τη μεθεπομένη της μεθεπομένης η όφσετ του Μακέδου, εκεί στη Διδότου, τύπωνε την ιστορία των ελληνικών κόμικς. 

Χαρά μεγάλη!

Δεν περιγράφεται πόσο μεγάλη!

Σταματήσαμε όταν τυπώθηκε και το δέκατο πέμπτο τυπογραφικό (από τα 40 συνολικά 16σέλιδα). Όπου η ύλη του βιβλίου από τη σελίδα 225 μέχρι και την 240. 

Είμαστε κατάκοποι, αλλά πανευτυχείς. Έσβησε τα φώτα, βγήκαμε στη νυχτωμένη πια Διδότου και κατηφορίσαμε προς την πλατεία Εξαρχείων. Αποχαιρετιστήκαμε και ο καθένας μας πήρε το δρόμο της επιστροφής για το σπίτι του.

Την άλλη μέρα συνεχίσαμε με τον ίδιο ζήλο και χαρά. 

Και την παράλλη.

Ο Μιχάλης σφύριζε, από το πρωί, ένα τραγούδι, το σάουντρακ από την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΕΛ ΠΑΣΟ, αν θυμάμαι καλά. 

Ενώ η όφφσετ του κελαηδούσε με τα τυπώματά της, οι τυπωμένες σελίδες στοιβάζονταν στη ντάνα η μια πάνω στην άλλη, το τριακοστό όγδοο τυπογραφικό ήταν σχεδόν έτοιμο.

Ώσπου, χτύπησε το τηλέφωνο ένα έντονα δυσοίωνο ΝΤΡΙΙΝΝΝ!... ΝΤΡΙΙΙΝΝΝ! ΝΝΝ...ΝΝ!

Λίγο πριν ολοκληρωθεί η εκτύπωση του περί ου ο λόγος τυπογραφικού.

-Ναι, κύριε Γρηγόρη! Ναι, φυσικά..! ακούστηκε ξέπνοη η φωνή του Μακέδου, ενώ χλόμιασε από τη μια στιγμή στην άλλη.Να στείλετε να τα πάρετε όποτε θέλετε...

-Τι έγινε Μιχάλη; τον ρώτησα πριν καλά καλά ακουμπήσει το ακουστικό στην τηλεφωνική συσκευή.

-Δεν ξέρω, Νίκο,μου είπε με δυστυχισμένο ύφος, κάτι στράβωσε, ήταν θυμωμένος ο Γρηγόρης. Έξαλλος! Δεν ξέρω γιατί...

-Και τι ήθελε;

-Να σταματήσουμε τα τυπώματα μέχρι νεωτέρας...

-Μα αυτός δεν σε πίεζε για να προλάβουμε το Πάσχα; 

-Ναι! Τώρα, όμως, που κοντεύουμε να το τελειώσουμε με πιέζει να σταματήσω. Τι να σου πω Νίκο μου, δεν έχω ιδέα τι συμβαίνει, είπε κι άφησε να του ξεφύγει ένας βαθύς αναστεναγμός...

Άφησα κι εγώ άλλον ένα (αναστεναγμό) και μια λύπη απλώθηκε μέσα μου και με κυρίευσε, σαν ρέουσα λάβα ηφαιστείου.

Κι έτσι, από το τηλεφώνημα αυτό, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση.

10,9,8,7,6...

Και βρεθήκαμε στο σημείο μηδέν!

Πίκρα!

Μεγάλη πίκρα!

What a letdown!  που θα έλεγε και η γιαγιά Πλατή (αν αντί για καντονέζικα είχε την φαεινή ιδέα να μάθει αγγλικά).

Bummer! 

*ηλιοτυπία:πρόχειρη (αλλά απολύτου ακριβείας) φωτοτυπική εκτύπωση για τελική έγκριση πριν την παραγωγή, την εκτύπωση του βιβλίου. Δι' αυτής προλαμβάνονται τυπογραφικά και ορθογραφικά λάθη, αλλά και σφάλματα στην σελιδοποίηση. Στην προκειμένη περίπτωση είχαμε όλο το βιβλίο (και τις 640 σελίδες του), εκτός από το εξώφυλλο. Σχεδόν όλες, όμως, ξεθώριασαν με την πάροδο του χρόνου, σβήστηκαν εντελώς. 

Βλέπε και "ΚΟΜΙΚΣ" ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΔΥΟ / ΟΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ.

ΣΥΝΕΧΊΖΕΤΑΙ...

Κι αυτά τα 8-1 γκολ στα "αθλητικά" πρωτοσέλιδα του 1978. Φαντάζομαι τη χαρά του Φινλανδού σκόρερ, όταν είδε τη... μπάλα της τιμής να ξεσκίζει τα δίχτυα του Έλληνα τερματοφύλακα. Για το γκολ της τιμής ο λόγος (μου)!