... και ο κόσμος των πνευμάτων του!

Παιδί αγνώστων γονέων. Αν και Ιάπωνας κέρδισε το αμερικανικότατο Eisner1 (και με πολλή μεγάλη άνεση, μάλιστα). Αρχικά ήθελε να γίνει ποδοσφαιριστής, αλλά αλλιώς, όμως, του τα έφερε η ζωή. Έγινε κομίστας. Ένας σημαντικός άνθρωπος της κομιστικής Τέχνης.Της "σειράς" στην αρχή, "κουλτουριάρης" στη συνέχεια κι αμφισβητίας με ευγενικό τρόπο (ιαπωνικό). Οι σειρές manga κόμικς που παρήγαγε κατ΄εντολήν (κάποιου συντάκτη περιοδικού) καλύπτουν μια πλούσια θεματική γκάμα (από αθλητικά manga μέχρι οικογενειακές κωμωδίες και έπη επιστημονικής φαντασίας): Manga όπως το ZERO, το HANAOTOKO και το PING PONG σχεδιάστηκαν στο καλλιτεχνικό πλαίσιο του shōnen manga2 και του seinen manga, υπό την στενή επιτήρηση των προϊσταμένων του στα περιοδικά που συνεργαζόταν, οι οποίοι φρόντιζαν να μην "ξεστρατήσει" από τα πρότυπα, τα στερεότυπα του κλάδου (της βιομηχανίας manga comics). Με τον καιρό, ωστόσο, άρχισε να... βγάζει γλώσσα, να κάνει τα δικά του, να ξεφεύγει από τις... πατροπαράδοτες νόρμες. Τα δυστοπικά manga επιστημονικής φαντασίας, όπως το TEKKON KINKREET και το Νο. 5, καθώς και η αυτοβιογραφική ιστορία του ορφανοτροφείου SUNNY, θα παραβιάσουν με πολλούς τρόπους αρκετές συμβάσεις και μοτίβα των κανόνων της βιομηχανίας manga. Ο ειδήμων επί του θέματος Fusanosuke3 γράφει πως τα εν λόγω manga ακολουθούν ένα μονοπάτι που ανοίχθηκε μετά την εκτός ιαπωνικών συνόρων επιτυχία του Katsuhiro Otomo4 και πως είναι σαφώς επηρεασμένα από τη γαλλική bande dessinée5.

Ποια είναι αυτή η επιτυχία που άλλαξε άρδην την επαγγελματική πορεία του; 

Μια, αρχικά, καργάτη αποτυχία που παρά λίγο να τον αφήσει άνεργο στους... πέντε δρόμους (και να παρακαλάει να του βγάλει αλμπουμάκι κανάς Έλληνας εκδότης)!

Ναι, αλήθεια σας λέω.

Ο λόγος για το περίφημο TEKKON KINKREET (BLACK AND WHITE). Ξεκίνησε να δημοσιεύεται σε συνέχειες, αλλά δεν άρεσε καθόλου, μα καθόλου, στους αναγνώστες του περιοδικού που το δημοσίευε, τόσο που άρχισαν να διαμαρτύρονται εντόνως: Λέει σχετικά (σε μια συνέντευξή του) ο ίδιος ο Ματσουμότο:"Ένιωσα ότι ήταν μια από τις αποτυχίες μου. Ξεκίνησα τη σειρά γεμάτος αυτοπεποίθηση. Αλλά ήταν τόσο μη δημοφιλής στο περιοδικό, που ο συντάκτης μου μου είπε απερίφραστα ότι ακυρώνεται η δημοσίευσή της, να τη σταματήσω αμέσως. Δεν μπορούσα να διαφωνήσω γιατί ήταν αλήθεια, η σειρά δεν ήταν καθόλου, μα καθόλου αρεστή. Αρκετά αργότερα, που πολλοί καλλιτέχνες, μουσικοί ή κινηματογραφιστές αναγνώρισαν την αξία της, τότε μόνο αναγνωρίστηκε κι από το αναγνωστικό κοινό. Οι άνθρωποι αυτοί δήλωσαν δημόσια πως θεωρούσαν σαν κάτι ξεχωριστό το TEKKON KINKREET, το συνέστησαν, μάλιστα, στους θαυμαστές τους να το διαβάσουν. Αυτό με έκανε πραγματικά χαρούμενο".

Οπότε άρχισε πια να αντιμετωπίζεται ως καλλιτέχνης κυρίως. Που ήταν καλλιτεχνάρας βέβαια, αλλά δεν το είχε συνειδητοποιήσει, τον τραβούσε από το γιακά το σκοτεινό παρελθόν του και η ιαπωνική παράδοση των manga comics. Αυτά που βίωσε στα πρώτα (και τόσο καθοριστικά για τον καθένα μας) χρόνια της ζωής του, εκεί στο Ορφανοτροφείο ("Χώρο φύλαξης ασυνόδευτων παιδιών" το λέγανε στην εποχή του). Από κει πρέπει να "τσίμπησε" αυτήν την υφέρπουσα αγοραφοβία, που συνάμα, όμως, του προσέδωσε αυτήν την ελίτ οπτική του πρωτοκλασάτου καλλιτέχνη: -Έχεις κάποιο αγαπημένο τοπίο; τον ρωτάει ο δημοσιογράφος του CRN (εν έτει 2013, νομίζω). Και του απαντά:"Όχι, δεν έχω. Αλλά υπάρχει ένα σκηνικό που δεν μ' αρέσει. Δεν μιλάω συχνά για αυτό μήπως και παρεξηγηθώ. Μερικές φορές, όμως, με τρομάζει να βλέπω πλήθη ανθρώπων, όπως σε μια διαδήλωση διαμαρτυρίας ή σ΄ένα γήπεδο. Δεν με πειράζει να παρακολουθώ μπέιζμπολ σε ένα στάδιο και μου αρέσει να ζωγραφίζω το πλήθος. Αλλά στην πραγματική ζωή, αυτό το τοπίο με κάνει να ανατριχιάζω. Αντίθετα, υποθέτω ότι μου αρέσει μια σκηνή όπου ένα άτομο στέκεται στη μέση του πουθενά".

 -Πιστεύεις στον Θεό, ή σε κάποιο ανώτερο ον; η τελευταία ερώτηση του δημοσιογράφου στον Ματσουμότο.

- Ναι, πιστεύω, του απαντάει. Δεν έχω αποδείξεις, αλλά έχω πίστη. Νομίζω ότι υπάρχει κάτι σαν πνεύματα. Όταν κάποιος πεθαίνει, δεν ξέρω τι ακριβώς συμβαίνει... μπορεί να είναι γύρω μας και να μας κοιτάζουν ή να συγχωνεύονται με άλλα πνεύματα [...] Δεν έχω βιώσει ποτέ την παρουσία του «θεού του δάσους» ή του «θεού του βουνού». Αλλά πιστεύω ότι κάθε ζωντανό πλάσμα (είτε είναι άνθρωπος, είτε σκύλος, γάτα ή δέντρο) έχει το πνεύμα του. 

Βλέπε και ΚΟΤΣΥΦΑΚΙ.

1.Eisner: Με μια λέξη μόνο τα Will Eisner Awards (βραβεία Γουίλ Άισνερ). Απονέμονται στα καλύτερα αμερικανικά κόμικς. Η απονομή τους ξεκίνησε το 1988 μετά τη διακοπή των βραβείων Κίρμπυ (Kirby Awards). Η επιλογή των έργων γίνεται από επαγγελματίες δημιουργούς και απονέμονται στο φεστιβάλ San Diego Comic-Con International, που πραγματοποιείται στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Το όνομά τους είναι φόρος τιμής στον Αμερικανό κομίστα Γουίλ Άισνερ. 

2.Είδη περιοδικών manga comics. Το seinen manga απευθύνεται σε φοιτητές και νεαρούς εργαζόμενους, ενώ το shōnen manga σε νεαρά αγόρια και το seijin-muke manga σε μικρούς και σε μεγάλους Ιάπωνες (η θεματολογία του σχετικά με το σεξ). Μερικά manga seinen όπως το xxxHolic μοιράζονται ομοιότητες με το shōnen manga. Μια seinen manga σειρά  μπορεί να επικεντρωθεί στη δράση, την πολιτική, την επιστημονική φαντασία, τo φανταστίκ, τις σχέσεις, τον αθλητισμό ή την κωμωδία. Το θηλυκό αντίστοιχο με το seinen manga είναι το josei manga. 

3.Επιφανής κριτικός manga comics. Στην Ιαπωνία οι κριτικοί του είδους του αφθονούν, όπως σε μας οι κριτικοί κινηματογράφου (...και οι Κρητικοί στην Κρήτη).  

4.Ο Κατσουχίρο Οτόμο είναι Ιάπωνας καλλιτέχνης manga, σεναριογράφος και σκηνοθέτης ταινιών. Είναι ευρύτερα γνωστός για τη δημιουργία του AKIRA, και της κινηματογραφικής μεταφοράς του σε anime. Το 2005 είχε τιμηθεί ως Chevalier του γαλλικού Τάγματος των Τεχνών και τον Γραμμάτων, ενώ το 2014 προήχθη ως Officier.
5.Στα γαλλικά, ο όρος bande dessinée (κατά λέξη «σχεδιασμένη λωρίδα») και η συντομογραφία BD χρησιμοποιούνται για τον χαρακτηρισμό των κόμικς εν γένει. Στις μη γαλλόφωνες χώρες, ωστόσο, το BD χαρακτηρίζει τα γαλλοβελγικά κόμικς. 

Σε τούτο δω το βιντεάκι θα έχετε την ευχαρίστηση να τον δείτε να σχεδιάζει, με μαρκαδοράκι, σε μπλοκάκι από χαρτί, δύο μικρούς ήρωες του. Βιντεοσκοπήθηκε στα 2013, στο Τορόντο, όπου και ήταν ο επίτιμος καλεσμένος του Toronto Comic & Arts Festival: 

 https://www.youtube.com/watch?v=IQvL2gfe-aE&t=211s

Κι εδώ να πάρετε μια μικρούλα, τόση δα, χορταστική γεύση της δουλειάς του: https://www.youtube.com/watch?v=CiwmqZ8DJcU&t=706s