Πειραιώτης! Βέρος!
Και με χρήμα, εργολάβος στο επάγγελμα (αντιπαροχές ένα σωρό).
Δεν του καιγόταν καρφί για τον επιούσιο.
Καλοζωϊσμένος!
Ένας σπουδαίος σκιτσογράφος-γελοιογράφος του ελληνικού μεταπολέμου (εποχής Φωκίωνος Δημητριάδη, Αρχέλαου, Χριστοδούλου, Πολενάκη).
Που δεν τον ξέρει (πια), όμως, ούτε η μάνα του, κατά τα κοινώς λεγόμενα!
Ειδικότητά του η κοινωνική γελοιογραφία.
Στις γελοιογραφίες του Παύλου Παυλίδη αποτυπώνεται τεκμηριωμένα η κοινωνική διαστρωμάτωση της εποχής του, αλλά και οι διάφορες "φυλές" των ανθρώπων της πόλης.
Γεννήθηκε στον Πειραιά τον ίδιο χρόνο με την γιαγιά μου την Ελένη (1909), όπου και πέθανε (στα 71 του).
Τον είχα γνωρίσει από κοντά, στο σπίτι του στο Πασαλιμάνι, όταν έγραφα το ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΜΙΚΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ ΣΤΟΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ ΤΟΥ ΣΠΑΘΑΡΗ ΚΙ ΕΝΤΕΥΘΕΝ.
Μου είχε φανεί ανυπόφορα υπερόπτης και περιαυτολόγος, ίσως, όμως, και να τον αδικώ.
Μου έκανε τεράστια εντύπωση μια όρθια γελοιογραφία πίνακα που είχε στο σαλόνι του κι έδειχνε, σε τομή, διαμέρισμα προς διαμέρισμα, όλους τους ενοίκους μιας πολυκατοικίας, με τι ασχολούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά τη στιγμή που τους "φωτογράφισε". Πολύ καρτούν σύνθεση! Όμορφη δουλειά!
Όταν πια εξοικειώθηκα με το χώρο του κι έγινα πιο παρατηρητικός διαπίστωσα πως υπήρχαν κι άλλες τέτοιες γελοιογραφικές πολυκατοικίες παγωμένες στο χρόνο.
Για κάποιο απροσδιόριστο λόγο, προς στιγμήν, αισθάνθηκα πως έπαιζα κομπάρσος σε κάποια ταινία του Ζακ Τατί, αλλά τίποτα περισσότερο.
Του το είπα.
Γέλασε φιλάρεσκα.
-Έχετε φαντασία νεαρέ μου, είπε. Πως είπατε το όνομά σας;
-Αντώνης, του απάντησα ψευδώς.
-Ναι, έχετε πολλή φαντασία κύριε Αντωνάκη, καλόν από μιας απόψεως, και κακόν συνάμα...
Βλέπε και αρθρίδιο μια άγνωστη συνέντευξη του Μποστ.
Εργολάβος στο επάγγελμα, όπως προείπαμε. Η γελοιογραφία (όπως και το ψάρεμα) ήταν το χόμπι του, χομπίστας γελοιογράφος τουτέστιν. Τις πολυκατοικίες, όμως, τις έπαιζε στο χέρι, λες και ήταν ζογκλέρ (όπως μαρτυρεί το ολόσωμο αυτό σκίτσο πορτρέτο του).
Ως Πειραιώτης που ήταν διαφήμιζε, σε κάθε ευκαιρία, τις κρασοταβέρνες του Πειραιά. Ο Παυλίδης ήταν ο πρώτος που δημοσίευσε, στο ΡΟΜΑΝΤΣΟ, γελοιογραφία με "βαρελόφρονες" (τον Οκτώβριο του 1947), Αρχέλαος, Χριστοδούλου και Φώκος Δημητριάδης τον ακολούθησαν. Η γελοιογραφία του αυτή δημοσιεύθηκε σε ΡΟΜΑΝΤΣΟ του 1964.
Ο Παυλίδης δεν καταγράφει σκηνές καθημερινότητας στα λεωφορεία, όπως ο Χριστοδούλου κι ο Αρχέλαος. Γιατί; Γιατί... πάει με taxi. Από ΠΑΝΘΕΟΝ εν έτει 1967.
Ακόμα και στην δεκαετία του ΄60 κυκλοφορούσαν, στην Αθήνα, κάποιοι που φορούσαν τσαρούχια. Κάποιος απ΄αυτούς θα του έδωσε, μάλλον, την έμπνευση. Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΤΡΑΣΤ, ΣΤΑ 1948.
Και μια γελοιογραφία του 1962 (από το ΡΟΜΑΝΤΣΟ) με έναν κύριο Παπαδόπουλο, από τον διπλανό τάφο (όπου και η προτομή της γυναίκας του) να ζητάει σε γάμο την ωραία βαρυπενθούσα κυρία με τα μαύρα. Συστήνεται ανασηκώνοντας ελαφρά το καπέλο του, κατά το πρωτόκολλο ευγένειας της εποχής, ενώ της προσφέρει με το άλλο χέρι δυο κόκκινα λουλούδια (δανεικά από παραδίπλα). Και της χαμογελά. Ο Παυλίδης είναι στη λεπτομέρεια. Σχολαστικός στις εικόνες του.
Και μια αντιγελοιογραφία του είδους: Ενώ δεκάδες (εκατοντάδες ίσως) γραμματείς χουφτώνονται από γηραλέους σαλιάρηδες αφεντικούς των γελοιογραφιών που "εμπνέονται" ο Αρχέλαος και ο Χριστοδούλου, ο Παυλίδης το ... γυρίζει ανάποδα (χωρίς, ωστόσο, η γελοιογραφία του να χάσει κάτι από την σεξιστικότητά της, κάθε άλλο). Δημοσιεύθηκε σε ένα ΡΟΜΑΝΤΣΟ του 1958.
Κι ένας ζοχαδιακός με τους τρακαδόρους. Κι ένας τρακαδόρος (προσέξτε πόσο ωραία σκίαση του έχει κάνει, πόσο τέλεια καρτούν εμφάνιση).
Οπισθόφυλλο περιοδικού ΠΑΝΘΕΟΝ, Απρίλιος 1962. Πέντε γελοιογραφίες υπό τον γενικό τίτλο ΕΒΔΟΜΗ ΤΕΧΝΗ. Όλα τα λεφτά εκεί στο ταμείο του σινεμά, στο ντεκολτέ, το βλέμμα του... λεγάμενου, το φιλάρεσκο υπομειδίαμα της κοκκινομάλλας.