ο ΕΝΑΣ και ο ΑΛΛΟΣ

Ο ένας ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ είναι ο αυθεντικός. Αυτός που εμπνεύστηκε ο Νίκος Καζαντζάκης και τον έκανε πρωταγωνιστή σ΄ένα βιβλίο 544 πυκνογραμμένων σελίδων.

Ο άλλος ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ είναι ο ζωγραφιστός, ο ιμιτασιόν. Αυτός που (πάνω σε ένα σενάριο βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Καζαντζάκη) σχεδίασε με τα μαρκαδοράκια του και τον ένταξε σ΄ένα graphic novel 166 σελίδων ο Παναγιώτης Πανταζής (καλόφημος κομικστας, γνωστός και για τις μουσικές του επιδόσεις με το ψευδώνυμο Pan Pan).

Ο ένας ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ, αυτός του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα, σε κάποιες σελίδες του βιβλίου φλέγεται από τον πόθο του για μιαν Κερκέζα, γίνεται ολοκαύτωμα:

"[...] Κακάρισε η χανούμη σαν πέρδικα. Ακούμπησε το μπουζούκι στα γόνατά της, βάρεσε μερικές άγριες κοντυλιές, ανασήκωσε το λαιμό.

-Τι θα μας τραγουδήσεις κυρά μου, ρώτησε ευτυχισμένος ο μπέης.

-Ό,τι θέλω, αποκρίθηκε αυτή. 

Ζωντάνεψε το μπουζούκι, κουνήθηκε μέσα στο μεσόφωτο σα θεριό, αναχούμισε τον αγέρα. Κι ολομεμιάς, από τον ανάγερτο λαιμό, τινάχτηκε συντριβάνι από το σπλάχνο της γης, η φωνή της γυναίκας. Κουνήθηκε το σπίτι, βούλιαξε, έτριξαν τα μελίγγια του καπετάν Μιχάλη. Τι πόλεμος ήταν ετούτος, τι γιουρούσι, τι αναγαλίαση στις φούχτες του μέσα, στο λαιμό, στα νεφρά του. [...]" 

Ο άλλος ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ, ο του Pan Pan, δεν φλέγεται από τον πόθο του για την θυελλώδη αυτή Κερκέζα που περιγράφει τόσο γλαφυρά ο Καζαντζάκης, ούτε μισή σπίθα ερωτικής επιθυμίας δεν διατρέχει τα νεφρά του. Αντιθέτως, όταν το βλέμμα του διασταυρώνεται μ΄αυτήν την Κερκέζα τύπου Χατζηπαντελή (κάτι φρυδάρες να, αξέχαστες), είναι προφανές ότι δεν αισθάνεται καμία απολύτως ερωτική δόνηση, μοιάζει, μάλιστα, σαν να την αγριοκοιτάζει. Δεν έχει, όμως, και εντελώς άδικο ο καπετάνιος, για να πούμε και του στραβού το δίκαιο. Η Κερκέζα που σχεδίασε ο Πανταζής δεν θυμίζει σε τίποτα την εξωτική γυναίκα που εξιστορεί ο Καζαντζάκης, η παρουσία της προκαλεί μόνο πλήξη και αδιαφορία. 

ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ ο ένας, ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ και ο άλλος. Αλλά μόνο στο όνομα μοιάζουν.

"Δείχνει να σχεδιάστηκε στο ποδάρι, είναι μια προχειρότητα που βγάζει μάτι, η Κερκέζα του Pan Pan" θα έλεγε η γιαγιά Πλατή, αλλά μην την παίρνετε και πολύ τοις μετρητοίς. Συνήθως υπερβάλλει! 

-Μα, αυτός έχει κάνει άλλα αντ'άλλων τον Καπετάν Μιχάλη, συνεχίζει απτόητη η γιαγιά Πλατή.

-Τι εννοείς ακριβώς, τη ρωτώ. Έχεις κάποιο πρόχειρο παράδειγμα να μας πεις;

-Ναι, αμέ! Την αραπίνα, που συνοδεύει την Κερκέζα. Διάβασε εδώ πως την περιγράφει ο Καζαντζάκης:"γριά Αραπίνα, σταφιδιασμένη, ξεδοντιασμένη, λιγνή σαν χαρούπι, μ' ένα χρυσό σταυρουλάκι στο λαιμό της". Τι σχέση έχει με την ιντερσεξ αραπινούλα που μας σχεδίασε ο Πανταζής;

-Ομολογώ απολύτως καμία!

-Αμ το άλλο!

-Το ποιό;

-Που παρουσιάζει κοτζάμ Μπέη της Κρήτης με ένα απλό φεσάκι και ένα γιλεκάκι (που θυμίζει σωσίβιο της Blue Star) κι ένα τσιγκελωτό μουστακάκι πλανόδιου σαλεπιτζή στα καϊκτζίδικα της Ιστανμπούλ, παραβλέποντας (αγνοώντας, μάλλον) πως εκείνα τα χρόνια που διαδραματίζεται ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ οι πλούσιες φροντισμένες γενειάδες και τα φανταχτερά πολυτελή ρούχα ήσαν τα πρωταρχικά χαρακτηριστικά των (κάθε μεγέθους) ηγεμόνων.

-Άλλο;

-Πολλά! Το μαλλί της Κερκέζας, επί παραδείγματι. Αν γκούγκλαρε τη λέξη ΤΣΕΡΚΕΖΑ (ΚΕΡΚΕΖΑ) θα του έρχονταν με τη μία καμιά δεκαριά φωτογραφίες με αυθεντικές Κερκέζες, που χαρακτηριστικό τους γνώρισμα ήταν, λένε, τα σούπερ έξτρα λαρτζ αφάνα μαλλιά τους. Τι σχέση έχει αυτό το μαύρο μακρύ γοργονέ μαλλί της Κερκέζας του με την αφάνα;

-Ε..., εντάξει, πες το και "δημιουργική αδεία" του κομίκστα το μαλλί. Αν κάποιος, πάντως, πρέπει να ¨λογοδοτήσει" γι΄αυτή την ανακρίβεια είναι ο επιμελητής του βιβλίου, επί του προκειμένου ο εκδοτικός οίκος. Αυτό ισχύει και για το ενδυματολογικό και το όλο παρουσιαστικό του Μπέη, είναι, προφανώς, δουλειά του editor, των εκδόσεων ΔΙΟΠΤΡΑ. Εκείνου (εκείνης) που δίνει τα πλαίσια, μέσα στα οποία πρέπει να κινηθεί ο εικονογράφος.

-Οπότε τι, άχρηστε εγγονέ;

-Οπότε, ένας είναι ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ. Αυτόν που έγραψε ο Καζαντζάκης. Που "ζει" μέσα σ΄εκείνο το βιβλίο των 544 σελίδων, μαζί με το πνεύμα και το μεγαλείο του συγγραφέα που τον επινόησε. Όλα τ΄άλλα είναι... απλές οδοντόκρεμες!