Το πρωί της 15ης Μαρτίου, στο Βερολίνο του 1921, ένας νεαρός άντρας βαδίζει με γοργό βήμα στην οδό Χάρντενμπεργκ, προσπαθώντας να πλησιάσει κάποιον που κάνει αμέριμνος τη βόλτα του. Τον πλησιάζει σε απόσταση βολής και τον σκοτώνει με μια σφαίρα στο κεφάλι. Στη διάρκεια της δίκης, ο άντρας αυτός που ακούει στ' όνομα Σογομόν Τεχλιριάν, θα ομολογήσει την πράξη του, αρνούμενος ωστόσο ότι είναι δολοφόνος. Το θύμα του, ο Ταλαάτ Πασάς, ήταν ο βασικός υπαίτιος, ο ενορχηστρωτής της γενοκτονίας του αρμενικού λαού και της εξόντωσης της οικογένειας του Τεχλιριάν.
Πάνω σ΄αυτό τον καμβά δυο Αρμένιοι (οι J.-B. Djian και Jan Varoujan) και ένας Ιταλός κομίστας (ο Paolo Cossi) θα στήσoυν ένα εξαιρετικής αφήγησης graphic novel, ένα μικρό κόμικς θαύμα.
Ο λόγος για το Επιχείρηση Νέμεσις / Ειδική Αποστολή (Χαντούκ Κορτζ), που κυκλοφόρησε από το εθνοτικό περιοδικό Αρμένικα.
Αν και οι προδιαγραφές του δεν είναι παρά αυτές της στρατευμένης Τέχνης, διαφέρει, νύχτα με τη μέρα, από τα ομότεχνά του. Έχει πλοκή και ενδιαφέρον να το διαβάσεις,καλλιτεχνική άποψη και καλό γούστο, είναι ενός κάποιου υψηλού επιπέδου αφήγημα. Δεν είναι απλά μια προπαγάνδα, ένας κράχτης!
Κρίμα που το εξαιρετικό αυτό graphic novel παρέμεινε στα στενά πλαίσια της ελληνικής αρμενικής κοινότητας.
Μπορείτε να το δανειστείτε από την Εθνική Βιβλιοθήκη.
Αξίζει με το παραπάνω τον κόπο.
Είναι μια εμπειρία!
Πλήρης!
Γεννημένος σε μια πόλη της βορειοανατολικής Ιταλίας, στο Pordenone, ο Paolo Cossi, στα 2002 κερδίζει μια υποτροφία στο μάθημα κόμικς Jacovitti, η οποία και του δίνει τη δυνατότητα να σπουδάσει τζάμπα στην περίφημη Σχολή Κόμικς του Μιλάνου. Την ίδια χρονιά, δημοσιεύει το πρώτο του βιβλίο (Corona - L'Uomo del Bosco di Erto ο τίτλος του),και ούτως πως ξεκινάει την καριέρα του ως σκιτσογράφος. Το διάσημο κόμικ του Medz Yeghem, il Grande Male εκδόθηκε (ταυτόχρονα) στη Γαλλία και την Ισπανία το 2009. Είναι συνεργάτης του περιοδικού ALP, για το οποίο και σχεδιάζει μικρές ιστορίες κόμικς με τον σεναριογράφο Andrea Gobetti. Εδώ ένα λινκ με όλες τις δουλειές του (από τις οποίες, τι περίεργο, απουσιάζει η Επιχείρηση Νέμεσις): https://www.unilibro.it/libri/f/autore/cossi_paolo
Η ατμόσφαιρά του Πάολο Κόσι αλλά και το σκιτσάρισμά του θυμίζει (εμένα τουλάχιστον) Tardi στις καλές του μέρες. Αλλά και τον δικό μας τον Θέμο τον Ανδρεόπουλο (θα σας μιλήσω κάποια άλλη στιγμή γι αυτόν τον σπουδαίο κομίστα).
Στη Γαλλία, στο Παρίσι τα διαδικαστικά. Η βίζα για Γερμανία. Βερολίνο μέσω Γενεύης.
Ταλάτ Πασάς στις δόξες του: Δική του η παρακάτω επιστολή:"Προς την νομαρχία Χαλεπίου. Σύμφωνα με προγενέστερη κοινοποίηση η κυβέρνηση έχει αποφασίσει την ολοσχερή εξόντωση των διαβιούντων στη χώρα, Αρμενίων. Πας όστις ήθελε αντιταχθεί στη διαταγή αυτή δεν μπορεί πλέον ν΄ αποτελεί μέρος της διοίκησης. Άνευ ουδεμίας διάκρισης για τις γυναίκες, τα παιδιά και τους αναπήρους, οσονδήποτε τραγικά κι αν είναι τα μέσα εξόντωσης και αφού καταπνιγεί η φωνή της συνειδήσεως πρέπει να τεθεί τέρμα στην ύπαρξή τους.
13 Σεπτεμβρίου 1915
Ο Υπουργός Εσωτερικών
Μ. Ταλαάτ"
Ο Ταλάτ, όμως, δεν ήταν ο μόνος. Αντάξιός του ο Μπεχούντ Χαν Τζιβανσίρ, υπεύθυνος της σφαγής 20.000 Αρμενίων κατά την είσοδο των Τούρκων στο Μπακού το Σεπτέμβριο του 1918.
Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από σχετικό αστυνομικό ρεπορτάζ σε εφημερίδα της εποχής:
"[...] Ένας μικρόσωμος άνδρας εμφανίζεται ξαφνικά στην είσοδο του ξενοδοχείου πυροβολώντας μια φορά στα πλευρά του Τζιβανσίρ που τον περνούσε ένα κεφάλι. Ο υπουργός γυρίζει λίγο το σώμα του και καταφέρνει να πιάσει το μπράτσο του θύτη του. Αυτός όμως προλαβαίνει και του φυτεύει δυο σφαίρες στο στήθος. Κι ενώ ο τραυματίας σωριάζεται καταγής, οι συνοδοί του πανικόβλητοι το βάζουν στα πόδια και κρύβονται πίσω από τα αυτοκίνητα. Οι δυο Τούρκοι αστυνομικοί της φρουράς που βρίσκονται μπροστά στο ξενοδοχείο εξαφανίζονται.Ο Τορλακιάν στρίβει στη γωνία του δρόμου, αλλά ξαναεμφανίζεται ακούγοντας τις εκκλήσεις του θύματος για βοήθεια. Οι τριάντα περίπου αποσβολωμένοι μάρτυρες δεν τολμούν να επέμβουν, βλέπουν έντρομοι τον εκτελεστή να πλησιάζει και να δίνει τη χαριστική βολή στον τραυματισμένο που θα υποκύψει λίγο αργότερα κατά τη μεταφορά του στο ξενοδοχείο. Ο Τορλακιάν ακουμπά το όπλο του στο καπό ενός αυτοκινήτου και παραδίδεται [...]".
Για περισσότερα σχετικά με την γενοκτονία των Αρμενίων και τη σχετική Νέμεσις στην εφημερίδα Ποντίκι: https://www.topontiki.gr/2021/04/28/epichirisi-nemesis-otan-i-armenii-ektelesan-enan-pros-enan-tous-tourkous-protetious-tis-sfagis-tous/
Σογομόν Τεχλιριάν, ο εν ψυχρώ εκτελεστής Ταλάτ Πασά. Είδε με τα παιδικά μάτια του τους Νεότουρκους του Ταλάτ να εισβάλουν στο σπιτικό του, να συνθλίβουν το κεφάλι του αδερφού του, να δολοφονούν τη μάνα και τον πατέρα του, να βιάζουν και μετά να σκοτώνουν την αδερφή του. Ο ίδιος επέζησε ανάμεσα σε διαμελισμένα πτώματα γιατί τον θεώρησαν νεκρό.