ΣΤΗΒ
το χαρούμενο κάθαρμα!
το χαρούμενο κάθαρμα!
Οι επτά από τις δέκα απατεωνικές περιπέτειες του ΣΤΗΒ, που περιλαμβάνονται στο παρόν comic book, δημοσιεύθηκαν στην πολιτική-σατιρική εφημερίδα ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ επί 28 συνεχείς εβδομάδες (φθινόπωρο-χειμώνας 1986).
Η δημοσίευσή τους δεν ανέτρεψε το ευρωπαϊκό status qvo των κόμικς, ούτε προκάλεσε κάποιου είδους καταναλωτική υστερία από μέρους των αναγνωστών τους (αθρόα πώληση T-shirts κ.ά. σχετικά), δημιούργησε όμως κάποια καλά προηγούμενα στην αγορά του είδους.
Κατ' αρχήν, δόθηκε μια καλή ευκαιρία να γευθούν οι εικονολάτρες αναγνώστες (και μη φανατικοί φίλοι του βιβλίου) το ανατρεπτικό χιούμορ ενός κορυφαίου Έλληνα κωμωδιογράφου, του Νίκου Τσιφόρου (1909-1970). Έπειτα δόθηκε η σωστή ευκαιρία σ΄έναν εξόχως προικισμένο σκιτσογράφο να κάνει το ντεμπούτο του – από το ΣΤΗΒ ξεκίνησε την καριέρα του ο Δημήτρης Βιτάλης. Τέλος, γιατί κερδήθηκαν οι εντυπώσεις. Τόσο που το μείζον των αναγνωστών της εφημερίδας (μολονότι στους τίτλους αναφέρονταν φαρδιά-πλατιά τρία ελληνικά ονόματα) να θεωρήσει τα κόμικς του ΣΤΗΒ σαν μια μετάφραση κάποιου ισπανικού ή ιταλικού οίκου. Ακόμη και κάποιοι μυημένοι φίλοι και γνωστοί που τους προέτρεψα να διαβάσουν τον ΣΤΗΒ έμειναν κατά βάθος μ΄αυτή την εντύπωση.
Ο ΣΤΗΒ, πριν γίνει πρωταγωνιστής του comic book που κρατάτε στα χέρια σας, έπαιζε στις σελίδες των εντύπων με τα οποία συνεργαζόταν τότε ο Ν. Τσιφόρος, ο ποιητής του υποκόσμου, όπως τον αποκαλούσαν. Δημοσιεύθηκαν 90 ιστορίες του και το 1981 κυκλοφόρησε σε ένα τόμο 428 σελίδων από τις εκδόσεις Ερμής και γνώρισαν μέχρι σήμερα αλλεπάλληλες επανεκδόσεις.
Κλείνοντας την παρούσα εισαγωγή, θα ήθελα, έτσι για την ιστορία, να αναφέρω και τα εξής: Πως η μεταφορά του ΣΤΗΒ στ μικρόκοσμο των κόμικς ήταν δική μου επιλογή. Από τον παραγωγό της σειράς μου δόθηκε το ελεύθερο να διασκευάσω οποιοδήποτε έργο του Τσιφόρου εγώ νόμιζα. Επέλεξα το λιγότερο βαθυστόχαστο, κατά τη γνώμη μου, έργο του συγγραφέα. Έτσι που διασκευάζοντάς το να προξενήσω τη μικρότερη δυνατή… ζημιά. Γι αυτό λοιπόν επέλεξα τον ΣΤΗΒ ΤΟ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΚΑΘΑΡΜΑ.
Προσπάθησα, όσο γινόταν, να διασώσω τη μαγεία του τσιφορικού λόγου με την τηλεγραφικό τρόπο των κόμικς. Σ΄ορισμένα, μάλιστα, σημεία τον διατήρησα ατόφιο. Κάπου, βέβαια, έβαλα κι εγώ τα δικά μου.
Ήταν αναπόφευκτο! Άλλη δομή έχει ένα ευθυμογράφημα κι άλλη μια ιστορία κόμικς.
Η εμφανέστερη παρέμβασή μου έγινε στο ρόλο του «Παρασκευά». Τον έκανα σχεδόν ισότιμο του ΣΤΗΒ, έναν ήρωα δράσης όπως απαιτούσε η νέα εποχή, αλλά και η νέα Τέχνη των κόμικς (η 9η κατά σειρά, μετά το σινεμά και τα cartoons).
H παραγωγή του ΣΤΗΒ σε σειρά κόμικς διήρκεσε ένα χρόνο (αρχές άνοιξης 1986 με τέλη χειμώνα του 1987), σχεδόν αποκλειστικής απασχόλησης. Ήταν (τηρουμένων των αναλογιών) μια υπερπαραγωγή στο είδος της.
Θα ήθελα, τελειώνοντας, να ευχαριστήσω τον υπεύθυνο παραγωγής Λάμπρο Γατή, που μου ανέθεσε αυτή τη δουλειά (τη διασκευή και το ντεκουπάρισμα).
Πέρασα, πραγματικά, μερικές από τις καλύτερες επαγγελματικές μου μέρες δουλεύοντας τον ΣΤΗΒ. Γιατί; Γιατί τα είχα όλα (ή σχεδόν όλα)! Έκανα κάτι που μου άρεσε κι επιπλέον πληρωνόμουν σχεδόν αδρά γι’ αυτό.
Έτσι έχουν τα πράγματα με τον ΣΤΗΒ, ΤΟ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΚΑΘΑΡΜΑ.
Ή, τέλος πάντων, κάπως έτσι!
Νίκος Πλατής, Νοέμβριος 1996.
Σπουδαίος τύπος, και ως δημιουργός και ως άνθρωπος. Χαρισματικός και πολυτάλαντος. Χιουμορίστας πρωτοκλασάτος. Ευθυμογράφος ιστορικός, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης ταινιών που άφησαν εποχή (ο περίφημος ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΤΗ δική του ταινία είναι), δημοσιογράφος και… δάσκαλός μου (με φράσεις του τύπου: «τα σανίδωσε ο Γοδεφρίδος» και «ο κύριος Λουδοβίκος ντε Σαμπλίτ, άρχοντας της Βουργουνδίας, πάει απόθανε, λόγω θανάτου […]» μ’ εξοικείωσε λεκτικά και νοητικά με τα του θανάτου, με εύθυμο, γελαστικό τρόπο). Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, στα 1912. Πέθανε στην Αθήνα το έτος 1970, στα 58 του. Σπουδαιότερα βιβλία του: Εμείς και οι Φράγκοι, Άνθρωποι κι ανθρωπάκια, Τα ρεμάλια οι ήρωες, Παραμύθια πίσω απ’ τα κάγκελα, Σταυροφορίες, Ιστορία της Αγγλίας, Ιστορία της Γαλλίας.
Ένα από τα πρώτα ελληνικά graphic novel. Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Νίκου Τσιφόρου, από τα οποίο πάρθηκαν και διασκευάσθηκαν από τον υποφαινόμενο και εικονογραφήθηκαν από τον Δημήτρη Βιτάλη συνολικά 10 ιστορίες. Πρωτοδημοσιεύθηκε, σε συνέχειες, στην εφημερίδα Ποντίκι, επί 28 εβδομάδες (από 12 Σεπτεμβρίου 1986 μέχρι και 13 Μαρτίου του 1987).
Το 1996 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Dorection σ’ ένα τομίδιο 48 σελίδων (διαστάσεων 21 Χ 28 cm) που περιείχε και τις 10 αυτές ιστορίες (8 τετρασέλιδες και δυο εξασέλιδες), σε ψιλικατζίδικα και περίπτερα (μέσω του Αθηναϊκού Πρακτορείου διανομής). Στη συνέχεια επανακυκλοφόρησε (το 2013) από τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη (ΔΟΛ), ως ένθετο της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ , όπου, όμως, μεταξύ των άλλων, λείπει, στην δεύτερη αυτή έκδοση, το εισαγωγικό σημείωμα του Ν. Πλατή) το οποίο και διαβάσατε αυτούσιο παραπάνω.