Παρακινούμενος από ασυνήθιστα ενθουσιώδεις κριτικές, στα εδώ κι εκεί του διαδικτύου, έσπευσα να αγοράσω ένα ελληνικής παραγωγής graphic novel, που (επί της ουσίας) δεν έπιανε ούτε τα μισά από τα «αστεράκια» αξιολόγησής του («αριστουργηματικό», «ένα από τα σημαντικότερα graphic novels όλων των εποχών κι αξίζει να βρει μια ξεχωριστή θέση στη βιβλιοθήκη σου», μερικοί από τους χαρακτηρισμούς των κριτικών αυτών αξιολογήσεων). Στην πραγματικότητα δεν ήταν (είναι) παρά ένα, κατά το μάλλον, προχειροφτιαγμένο graphic novel, με μέτριο (έως και βαρετό) σενάριο, με μια εικονογράφηση που μου θύμισε εκείνα τα ημιάθλια ελληνικά ΚΛΑΣΣΙΚΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ που εικονογραφούσαν, αντί πινακίου φακής, κάτι πρωτοετείς φοιτητές της Καλών Τεχνών που δεν είχαν να πληρώσουν το νοίκι τους.
Μετά από λίγο καιρό, διάβασα (στη Βιβλιοθήκη Λασκαρίδη) κι άλλο ένα ελληνικό graphic novel που το παίνευαν οι κριτικοί, και μετά ένα τρίτο κι ένα τέταρτο. Κάτω του μετρίου κι αυτά, ένα μάλιστα, εντελώς χάλια.
Παντελώς ανήμπορος να ερμηνεύσω το περίεργο αυτό φαινόμενο των τάχα αριστουργηματικών ελληνικών graphic novels, αναγκάστηκα να καταφύγω στα… μεγάλα μέσα. Σε μια φίλη μου δημοσιογράφα, που είναι στα μέσα και στα έξω, κατέχει την πιάτσα. Δέχτηκε ευχαρίστως να μου δώσει μια μικρούλα συνέντευξη επ΄αυτού, κι έτσι, κανονίσαμε να βρεθούμε σε γνωστή σοκολατερί του Συντάγματος. Μια μέρα που έβρεχε με το τουλούμι. Εν πρώτοις, μου χάρισε ένα από τα πιο όμορφα χαμόγελά της. Κι εγώ επίσης. Πάτησα το ΟΝ και πήραν όλα το δρόμο τους. Για λόγους προφανείς διατηρεί την ανωνυμία της. Ας την ονομάσουμε "Μαίρη".
-Πως κι έτσι, "Μαίρη"; Τι έχουν πάθει οι κριτικοί βιβλίων, τρελάθηκαν; Γιατί αυτές οι τόσο χαριστικές καλές κριτικές για κάποια ελληνικά graphic novels;
-Α, εσύ Νίκο μου, είσαι βαθιά νυχτωμένος. Δεν έχεις ιδέα. Αυτές δεν είναι πραγματικές κριτικές είναι πληρωμένες διαφημίσεις.
-Πληρωμένες από ποιον;
-Από τον εκδότη που θέλει να πλασάρει τα graphic novels του...
-Αυτό συμβαίνει με όλα τα graphic novels που κυκλοφορούν;
-Όχι, με όλα. Κυρίως μ΄εκείνα που απευθύνονται σε ηλικίες των 15-20. Του Θανάση του Πέτρου δεν του πληρώνουν διαφήμιση, ότι κάνει από μόνος του.
-Τα κείμενα ποιος τα γράφει, ο δημοσιογράφος ή ο εκδότης;
-Ο επιμελητής της έκδοσης, συνήθως.
-Και τα υπογράφει, όμως, ο δημοσιογράφος.
-Έτσι ακριβώς!
-Υπάρχει ταρίφα; Πόσο πάει μια τέτοια παρουσίαση;
-Από 400 μέχρι 800 ευρώ...
-Κι από πότε γίνεται αυτό;
-Απ΄όταν σταμάτησαν οι διαφημίσεις βιβλίων στις εφημερίδες και τα περιοδικά. Δεν πρόσεξες ότι τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν πια οι διαφημίσεις βιβλίων;
-Τώρα που το λες... Δεν το είχα σκεφτεί...
-Τώρα μπαίνουν κατευθείαν στο θέμα. Πάρε τόσα για να δημοσιεύσεις αυτά που θα σου δώσω. Τόσο απλά. Μια τυπική εμπορική συναλλαγή!
-Αυτή η συγκαλυμμένη… απροκάλυπτη διαφήμιση έχει να κάνει μόνο με τα graphic novels ή το φαινόμενο έχει περάσει κι αλλού; Στο θέατρο ας πούμε, στον κινηματογράφο;
-Έχει περάσει παντού!
-Δηλαδή όλα τα ΜΜΕ είναι σε κλοιό; Βρισκόμαστε στη δίνη μιας αδυσώπητης προπαγάνδας επί παντός επιστητού και δεν το έχουμε πάρει καν είδηση;
-... και λίγα λες!