Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ είναι νουβέλα του Αντρέα Καρκαβίτσα. Δημοσιεύτηκε σε βιβλίο το έτος 1897, από το «Τυπογραφείον της Εστίας».
Ένα συναρπαστικό (από κάθε άποψη) αφήγημα που (λέγεται πως) γνώρισε μεγάλη και διαχρονική επιτυχία και (φημολογείται πως) "διαβάστηκε από γενιές Ελλήνων": "Ο πρωταγωνιστής του έργου, ο Κώστας Τζιρίτης (ή Τζιριτόκωστας) υπήρξε η διάσημη λογοτεχνική φιγούρα της Ελλάδας, μέχρι την εμφάνιση του Αλέξη Ζορμπά του Καζαντζάκη".
Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ του Kanellos Cob είναι ένα graphic novel, βασισμένο (εν πολλοίς και εν ολίγοις) στο ΖΗΤΙΑΝΟ του Καρκαβίτσα. Μια όμορφη κι ατμοσφαιρική δουλειά με συναρπαστικές εξάρσεις ενίοτε. Στα μη θετικά της έκδοσης τα ενδυματολογικά των χωριατών, αλλά και αυτά τα ίδια τα χωριά και τα σπίτια τους. Νομίζω πως πιο πολύ η εικονογράφησή τους θα ταίριαζε (ενδυματολογικά, λαογραφικά και αρχιτεκτονικά) με την τσαρική περίοδο της Ρωσίας και τους κουλάκους, παρά με την τότε ελληνική πραγματικότητα. Στα συν της έκδοσης η τιμή της: 125 "χορταστικές" σελίδες (μεγάλου σχήματος) μόνο 14.80 (με την έκπτωση 30% που δίνουν τα μεγάλα βιβλιοπωλεία πάει στα 10.36 ευρώ). Γι αυτό που είναι τζάμπα πράμα! Το εννοώ.
σ΄αυτό το link θα βρείτε το PDF της (σε βιβλιακή μορφή) νουβέλας του Αντρέα Καρκαβίτσα: https://www.openbook.gr/o-zitianos/
Στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα φτωχομέρη, στα ορεινά κτηνοτροφικά χωριά, των οποίων οι κάτοικοι φυτοζωούσαν όπως όπως με κείνα τα λίγα χωραφάκια δώθε-κείθε, οι άντρες που δεν πάθαιναν… κρίσεις πανικού στις κακουχίες εκείνων των απίστευτων κι ατέλειωτων ταξιδιών με τα μουλάρια και τις καμήλες, ειδικεύονταν σε κάποια τέχνη και τον καλό καιρό (Μάρτιο-Απρίλιο) φεύγαν απ’ το χωριό τους σε «μπουλούκια» για να κατευθυνθούν προς τις πεδιάδες, τις πόλεις, τις κωμοπόλεις, στα χωριά των πεδιάδων και των ημιορεινών και να προσφέρουν αυτή την τέχνη εκεί σ΄εκείνους που την χρειάζονταν και είχαν τους παράδες να την πληρώσουν. Το κάθε χωριό ειδικεύονταν σε μια συγκεκριμένη τέχνη, εκεί που μπορούσε. Το ένα ειδικευόταν στην ξυλογλυπτική ("κι οι άντρες μάθαιναν από μικρά παιδιά να κάνουν έργα ξυλογλυπτικής") κι από αυτό το χωριό κάθε χρόνο ξεκινούσε ένα μπουλούκι ξυλογλυπτών:«Του άλλου χωριού οι άντρες ειδικεύονται στο να κτίζουν με πέτρα, να ’ναι κτιστάδες, να ’ναι πετράδες», λέει η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου, ενώ του τρίτου χωριού οι άντρες μαθαίνουν να είναι βαγενάδες, δηλ. "να επεξεργάζονται το ξύλο έτσι ώστε να δημιουργούν βαγένια δηλ. πού βάζουμε το κρασί και το νερό, σε μεγάλα ξύλινα βαρέλια". Στα Κράβαρα οι άντρες εκπαιδεύονταν από παιδάκια ακόμα στην ζητεία, στην επαιτεία. Ήσαν επαγγελματίες ζητιάνοι. Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ του Καρκαβίτσα Κραβαρίτης ήταν. Ένας Κραβαρίταρος!
Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ από ενδυματολογικής απόψεως δεν τα πήγε και τόσο καλά. Σίγουρα, δεν φορούσαν τέτοια ρούχα οι χωριάτες στο Νυχτερέμι, στη δεκαετία του 1880. Αυτοί είναι ντυμένοι σαν Ρώσοι κουλάκοι πριν από την κολλεκτιβοποίηση του Στάλιν.
Κι από την παμπάλαια έκδοση της ΕΣΤΙΑΣ και σε εικονογράφηση του Σπυρίδωνος (που θυμίζει περίτεχνη ξυλογραφία) https://www.platis-comics.gr/na-xame-na-%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%B1%CE%BC%CE%B5/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%80%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B4%CF%89%CE%BD%CE%BF%CF%82
Κι άλλη μια γεύση από τον ΖΗΤΙΑΝΟ του Kannelos Cob. Μιάμιση σελίδα αυτή τη φορά. Ο "Ζητιάνος" (κάτω δεξιά γωνία) είναι λες και ξεπήδησε από κάποια ιστορία του Ρασπούτιν.