Όχι σε όλα, σε κάποια, όμως, δημώδη άσματα μας τα πουλιά διαθέτουν ανθρώπινη λαλιά, συνομιλούν μεταξύ τους, σχολιάζουν, κουτσομπολεύουν, κάνουν ρεπορτάζ κανονικά. Θα μπορούσαμε να τα πούμε και τραγουδιστά κόμικς:"Τρια πουλάκια κάθουνταν ψηλά ΄ς τη Χαλκουμάτα,/ το να τηράει τη Λιβαδιά και τάλλο το Ζιτούνι, / το τρίτο το καλύτερο μοιριολογάει και λέει: / Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα. [...]"*.
Θα σας μιλήσω για ένα εντελώς σπλάτερ κόμικς δημοτικό. Προέρχεται από την Ήπειρο κι αυτό (όπως και το προηγούμενο) και τραγουδιόταν επί Οθωμανικής Κυριαρχίας (Τουρκοκρατίας) σε... μουλωχτά γλέντια. Λέει:
"Άσπρος αητός καθόντανε στου Σμόλιγκα** τη ράχη, βαστούσε και στα νύχια του ανθρώπινο κεφάλι (φοβερό σκηνικό για... κόμικς εποχής: ένας αητός βαστάει μιαν ασώματο κεφαλή). Βολές, βολές το τσίμπαγε, βολές, βολές του λέει (ο αητός του κομμένου κεφαλιού): Κεφάλι κακοκέφαλο, μωρέ κακό κεφάλι, σαν τι ΄ν κακό οπ΄έκαμες και έπεσες στα φτερά μου, και έπεσες στα νυχάκια μου, στα νυχοπόδαρά μου; (παρά τα μαύρα χάλια του το κεφάλι δεν αποφεύγει να μιλήσει, του απαντά:) Σύντας ήμουν κουτζάμπασης και προεστός της χώρας (άρα το κομμένο κεφάλι προέρχεται από αποκεφαλισμό προεστώτος), στους πλούσιους έβαζα εκατό και στους φτωχούς διακόσια (είχε δηλαδή αρμοδιότητα από τους Τούρκους να να μοιράζει τους φόρους, κι αυτός τους μοίραζε άνισα κι άδικα). Και μια χήρα, κακόχηρα, την είχα πεντακόσια, που 'χε τ' αμπέλι το καλό και το πλατύ χωράφι" (... αλλά η χήρα δεν το άφησε να πέσει κάτω, τον έδεσε στα... μάγια της, και να τα χάλια του, έγινε βορά του δημοτικού ποιητή).
* Ν. Γ. Πολίτου, "Εκλογαί από τα τραγούδια του Ελληνικού Λαού", Αθήναι 1914.
** Ο Σμόλικας είναι το δεύτερο πιο ψηλό βουνό μας (μετά τον Όλυμπο),έχει υψόμετρο 2.637 μέτρα και 6 εκατοστά. Καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα του νομού Ιωαννίνων και το δυτικό του νομού Γρεβενών.